نرم افزار, همه مطالب

پارتیشن‌بندی دیسک چیست؟

پارتیشن‌بندی دیسک

دیسک‌های سخت، درایوهای USB، کارت‌های حافظه SD و هرچیزی که فضای ذخیره‌سازی محسوب می‌شود باید پارتیشن‌بندی شود. درایوی که پارتیشن‌بندی نشده باشد قابل استفاده نخواهد بود مگر آن‌که حداقل یک پارتیشن داشته باشد.

مطالعه نمایید: چگونه از کامپیوتر خود در برابر نقص‌های CPU مانند MELTDOWN و SPECTRE محافظت کنیم؟

اما این موضوع چیزی نیست که دغدغه عموم کاربران باشد گرچه بعد از نصب یک سیستم عامل تازه یا یک دیسک جدید نیاز به دانستن این موضوع برجسته می‌شود.

مطالعه نمایید: نقص BITLOCKER در حافظه­ های SSD خودرمزنگار


خیلی از درایوها از قبل دارای یک پارتیشن هستند اما تمام دستگاه‌های ذخیره‌سازی بدون پارتیشن، به مانند یک فضای بزرگ تهی بلااستفاده می‌مانند. برای استفاده واقعی از آن‌ها و ساخت یک سیستم فایل، درایو نیاز به پارتیشن‌بندی دارد.

مطالعه نمایید: نکاتی که پیش از خرید کامپیوتر باید در نظر بگیرید


یک پارتیشن می‌تواند کل یک درایو یا بخشی از آن را در بر گیرد. حالت تک پارتیشنی معمولاً به معنای کل درایو است.

وجود پارتیشن برای ذخیره‌سازی داده‌ها ضروری است چون فضای خالی بدون پارتیشن عملاً بلااستفاده است و مانند یک زمین بایر است.
حداقل یک ظرف همراه یک سیستم فایل برای این کار نیاز است. اسم این ظرف یک پارتیشن است. می‌تواند یک پارتیشن دربردارنده کل فضای دیسک یا 20 پارتیشن جداگانه ساخت اما به هر حال حداقل یک پارتیشن باید وجود داشته باشد.
یک پارتیشن پس از ساخته شدن با یک سیستم فایل مشخص قالب‌بندی می‌شود مثل سیستم فایل NTFS برای ویندوز، FAT32 برای درایو فلش، HFS+ برای مکینتاش یا ext4 برای لینوکس. فایل‌ها روی این سیستم فایل نوشته خواهند شد.

پارتیشن‌بندی دیسک


چرا می‌توان چندین پارتیشن داشت و چه نیازی به آن‌ها هست


برای یک درایو فلش ساده احتمالاً نیازی به چندین پارتیشن نیست چراکه یک پارتیشن به تنهایی برای استفاده از کل فضای فلش کافی است.
اگر چندین پارتیشن وجود داشته باشد پس از اتصال درایو USB چندین درایو جداگانه در ویندوز نمایش داده خواهد شد و نه یک عدد درایو.
با این حال شاید به دلایلی بخواهید چندین پارتیشن داشته باشید. هر پارتیشن می‌تواند از دیگری جدا شده و حتی یک سیستم فایل متفاوت داشته باشد. برای نمونه، بسیاری از کامپیوترهای ویندوزی دارای یک پارتیشن مجزا به نام recovery هستند که برای مواقع اضطراری استفاده خواهد شد. این پارتیشن معمولاً مخفی است و به همین دلیل از خراب‌کاری توسط کاربر در امان است.


اگر فایل‌های ضروری موجود روی این پارتیشن روی پارتیشن اصلی ویندوز بودند در این صورت احتمال خرابی یا پاک شدن آن‌ها بالا می‌بود.


بعضی از کاربران حرفه‌ای ویندوزی عاشق ساخت پارتیشن جداگانه برای فایل‌های شخصی خود هستند. این کار از صدمه دیدن فایل‌های شخصی پس از نصب مجدد ویندوز یا یک سیستم عامل دیگر نظیر لینوکس جلوگیری می‌کند.
سیستم‌های لینوکسی در کل با چندین پارتیشن کار می‌کنند.

مثلاً یک پارتیشن swap دارند که به مانند فایل page ویندوز عمل می‌کند. این پارتیشن برای کمک به افزایش حافظه فرار یا RAM کاربرد دارد. این پارتیشن سیستم فایل مخصوص خود را دارد. روی یک سیستم لینوکسی امکان ساخت پارتیشن‌های متعدد دل‌خواه برای هر پوشه وجود دارد.

پارتیشن‌بندی دیسک



پارتیشن‌های اصلی(Primary)، مبسوط(Extended ) و منطقی (Logical)


هنگام پارتیشن‌بندی باید از تفاوت‌های بین پارتیشن اصلی(Primary)، مبسوط (Extended) و منطقی(Logical) آگاه باشید. دیسک‌های با پارتیشن‌بندی قدیمی می‌توانند نهایتاً 4 تا پارتیشن داشته باشند. به وسیله پارتیشن‌های مبسوط و منطقی می‌توان این محدودیت را دور زد.


هر دیسک می‌تواند چهار پارتیشن اصلی یک سه پارتیشن اصلی و یک پارتیشن مبسوط داشته باشد. اگر به بیش از چهار پارتیشن نیاز ندارید می‌توانید همه آن‌ها را به شکل اصلی تعریف کنید.


اما بیاید فرض کنیم که شش پارتیشن روی یک درایو دیسک می‌خواهید. برای تحقق این حالت نیاز به سه پارتیشن اصلی و یک پارتیشن مبسوط دارید. این پارتیشن مبسوط در عمل یک ظرف برای ساخت تعدادی پارتیشن منطقی می‌باشد.

بنابراین اگر شش پارتیشن می‌خواهید باید سه پارتیشن اصلی و یک پارتیشن مبسوط و سپس سه پارتیشن منطقی بسازید. همچنین می‌توانید مثلاً یک پارتیشن اصلی، یک پارتیشن مبسوط و پنج پارتیشن منطقی داشته باشید- نکته حایز اهمیت این است که به هر صورت امکان داشتن بیشتر از چهار پارتیشن اصلی وجود ندارد.


چطور پارتیشن‌بندی کنیم


اگر بلد باشید چه می‌کنید پارتیشن‌بندی به وسیله ابزارهای بصری گرافیکی کار نسبتاً راحتی است. هنگام نصب یک سیستم عامل مانند ویندوز یا لینوکس مرحله‌ای برای پارتیشن‌بندی در اختیار نصاب قرار داده شده است که امکان تغییر اندازه یا حذف و ساخت پارتیشن‌ها را می‌دهد. فقط یادتان باشد که قالب‌بندی یا حذف یک پارتیشن همه داده‌های روی آن را پاک خواهد کرد!


همچنین می‌توانید از ابزارهایی نظیر Disk Management در ویندوز یا Gparted لینوکس برای تغییر پارتیشن‌های درایو سیستم یا درایوهای دیگر استفاده کنید. اگر پارتیشنی به وسیله یک برنامه یا سیستم عامل در حال استفاده باشد نمی‌تواند آن را در حین استفاده تغییر دهید.

برای انجام چنین کاری نیاز به راه اندازی مجدد سیستم و استفاده از یک دیسک به اصطلاح زنده مانند Linux Live یا نصاب سیستم عامل دارید.
این ابزارها به شما اجازه تغییر درایو اصلی یا درایوهای دیگری نظیر سی دی و فلش را می‌دهند.

پارتیشن‌بندی دیسک


پارتیشن‌ها با این‌که به شکل دیسک‌های جدگانه نشان داده می‌شوند اما سرعت کمتری از یک دیسک دارند


سیستم‌های عامل پارتیشن‌های جداگانه را به شکل درایو‌های جداگانه نمایش می‌دهند. برای نمونه، اگر یک درایو با 500 گیگابایت فضا در اختیار دارید می‌توانید یک پارتیشن 500 گیگابایتی داشته باشید که روی آن ویندوز نصب باشد. یا این‌که می‌توانید 250 گیگابایت را به ویندوز و مابقی را به یک پارتیشن دیگر اختصاص دهید.


گرچه این درایو‌ها به شکل دیسک‌های جداگانه نشان داده خواهد شد اما طور دیگری کار می‌کنند. اگرچه به شکل دیسک‌های جداگانه نشان داده می‌شوند اما در مواقع همان یک قطعه فیزیکی دیسک محسوب می‌شوند.
برای سرعت دیسک هم محدودیتی وجود دارد. این یعنی اگر دو تا دیسک جدا داشته باشید از دو پارتیشن جداگانه روی یک دیسک با همان اندازه فضا بهتر عمل خواهند کرد.


اکثر کاربران دغدغه این مسائل را نخواهند داشت به همان دلیلی که در ابتدا گفتیم که معمولاً درایوها دارای یک پارتیشن هستند یا این‌که سیستم عامل خودش این کار را انجام می‌دهد.

با این حال دانستن اینکه پارتیشن‌ها چیستند و چطور کار می‌کنند حتماً در موقع نیاز به درد خواهد خورد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.